iyzico'nun Dogma Alares ve Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) işbirliğiyle hazırladığı "2024 Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu" yayınlandı. Rapor, Türkiye e-ticaret pazarının büyüme potansiyelini, tüketici alışkanlıklarındaki değişimi, ödeme yöntemlerindeki dönüşümü ve e-ihracatın yükselişini detaylı bir şekilde inceliyor. Sektör profesyonelleri için önemli bir referans kaynağı olan bu rapor, e-ticaretin geleceğine ışık tutuyor.

E-Ticarette Büyüme ve Dönüşüm

Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Kovid-19 pandemisi sonrasında dijitalleşmenin hızlanmasıyla Türkiye'nin e-ticaret satış hacmi 2022'de %111, 2023'te ise %133 oranında artarak 1,9 trilyon liraya ulaştı. 2024'te de bu yükseliş devam ederek pazar %61,7'lik artışla 3 trilyon lira seviyesine çıktı. Bu hacim, Türkiye Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın %6,5'ine karşılık geliyor. Rapora göre, e-ticaret üzerinden yapılan alışverişlerde yaygın olarak kart kullanımı tercih edilmesine rağmen dijital cüzdanların da ivme kazandığı bir döneme girildi. Dijitalleşme, genç nüfusun alışveriş alışkanlıklarındaki evrim ve alternatif ödeme sistemlerindeki gelişmeler e-ticaretin büyümesinde etkili oluyor.

İyzico'nun 165 bin üye işyeri, 40'tan fazla sektör ve 6,5 milyon dijital cüzdan kullanıcısının davranışlarını analiz ederek hazırladığı raporda, yapay zeka, hiper hızlı teslimat sistemleri ve alternatif ödeme çözümleri gibi yeni teknolojilerin sektöre yön verdiği vurgulanıyor.

Çevrim içi alışverişte en çok kullanılan ödeme yöntemi kredi kartları. İşlem bazında %51,4, toplam satış hacminde ise %65,2 paya sahip. 2023'te bir önceki yıla göre %87 oranında büyüme gösteren ortalama sepet tutarı ise 2024'te %47'lik artış yaşadı. İyzico e-ticaret işlem sayılarının 2024'teki aylık dağılımına bakıldığında, e-ticaretin dönemsellik gösterdiği ve en büyük payı %9,4 işlem oranıyla temmuz ayının aldığı görülüyor. Yılın tamamı değerlendirildiğinde, yıl sonu ve sonbahar ayları yüksek, yaz ayları ise orta seviyede sepet büyüklükleriyle öne çıkıyor. Yılın ilk yarısı ise daha düşük seviyelerde kaldı. Kasım ayı indirim kampanyalarının etkisiyle, 2024'ün en yüksek sepet büyüklüğü ortalaması 1137 lirayla bu dönemde gerçekleşti.

Ödeme Sistemlerindeki Dönüşüm

Raporda, e-ticaretin hızla büyüyen dinamikleri içinde güvenli ve kesintisiz ödeme deneyiminin hem işletmeler hem de tüketiciler için kritik hale geldiği belirtiliyor. İyzico Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Şebnem Dağ Güven, e-ticaret satış hacmindeki büyümenin ödeme sistemlerindeki dönüşümle doğrudan bağlantılı olduğuna, özellikle alternatif ödeme yöntemlerine ilginin artmasıyla tüketicilerin satın alma alışkanlıklarının değiştiğine dikkat çekiyor. Güven, gelecekte dijital cüzdanlar ve yeni nesil ödeme çözümleriyle e-ticaretin daha da büyüyeceğini öngörüyor.

Şebnem Dağ Güven konuyla ilgili şunları söyledi:

İşletmelerin bu değişen beklentilere yanıt verebilmesi için ödeme süreçlerinin uçtan uca işlenmesi gerektiğini vurgulayan Güven, iyzico olarak amaçlarının hem satıcılar hem de tüketiciler için kolay, güvenli ve kesintisiz bir ödeme altyapısı sunarak Türkiye'de e-ticaretin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamak olduğunu belirtiyor.

Geleceğin E-Ticaret Trendleri

Dogma Alares Kurucu Ortağı Erdal Güner, e-ticaret ekosisteminin küresel ölçekte büyük bir dönüşüm geçirdiğini ve bu dönüşümde yapay zeka, veri analitiği ve dinamik fiyatlandırma gibi teknolojilerin öne çıktığını ifade ediyor. Güner, gelecek dönemde yapay zeka destekli kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri, anında teslimat çözümleri ve alternatif ödeme sistemlerinin sektördeki rekabet dinamiklerini tamamen değiştireceğine değiniyor.

ETİD Başkan Yardımcısı Emre Ekmekçi ise Türkiye'nin e-ticaret ekosisteminde hem bölgesel hem de küresel ölçekte gücünü artırmaya devam ettiğini belirtiyor. Ekmekçi, Türkiye'nin e-ticaret ekosisteminde geldiği noktanın dijitalleşme ve teknoloji adaptasyonundaki hızının bir göstergesi olduğunu vurguluyor. Ayrıca, Türk e-ticaret markalarının yurt dışında daha fazla görünürlük kazanmasının sadece ülke ekonomisini değil, global ticaret içindeki konumumuzu da güçlendireceğini ifade ediyor.

2024 Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu, Türkiye'deki e-ticaret sektörünün büyüme potansiyelini ve dönüşümünü ortaya koyuyor. Tüketici alışkanlıklarındaki değişim, ödeme sistemlerindeki yenilikler ve e-ihracatın yükselişi, sektörün geleceğine yön veriyor. Rapor, işletmelerin bu trendlere uyum sağlaması ve rekabet avantajı elde etmesi için önemli ipuçları sunuyor. Güvenli ve kesintisiz ödeme deneyimi, kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri ve yeni nesil teknolojilere adaptasyon, e-ticaretin geleceğinde belirleyici rol oynayacak.