Şubat ayında yaşanan dondurucu soğuklar ve zirai don, manav tezgahlarındaki fiyatları adeta uçurdu. Üretici ve market arasındaki fiyat farkının yüzde 200'lere kadar çıkması, vatandaşın cebini yakarken, bazı ürünlerdeki yüzde 100'e varan zamlar ise şaşkınlık yarattı. Peki, bu artışın sebepleri neler ve önümüzdeki günlerde bizi neler bekliyor?

Zirai Donun Faturası Ağır Oldu

Hava sıcaklıklarının eksi 8 derecelere düşmesiyle yaşanan zirai don, özellikle meyve ve sebze üretimini olumsuz etkiledi. Tarlalarda ve bahçelerde büyük hasara yol açan don, ürün rekoltesini düşürdü ve dolayısıyla fiyatların artmasına neden oldu. Üreticiler, yaşanan kaybın telafisi için fiyatları yükseltmek zorunda kalırken, marketler de bu artışı tüketiciye yansıtmak zorunda kaldı.

Peki, hangi ürünlerde ne kadar zam yaşandı? İşte bazı örnekler:

• Kayısı: Yüzde 100 zam
• Karnabahar: Yüzde 43 zam
• Elma: Yüzde 31 zam

Bu artışlar, özellikle dar gelirli vatandaşları olumsuz etkilerken, uzmanlar, önümüzdeki günlerde hava koşullarının düzelmesiyle birlikte fiyatlarda bir miktar düşüş yaşanabileceğini belirtiyor. Ancak, üretici ve market arasındaki yüksek kar marjları düşürülmediği sürece, tüketicinin rahat bir nefes alması zor görünüyor.

Fiyat Farkının Nedenleri Neler?

Üretici ve market arasındaki fiyat farkının bu kadar yüksek olmasının birçok nedeni bulunuyor. Bunlardan bazıları:

• Aracıların Kar Marjları: Ürünün tarladan markete ulaşana kadar geçtiği her aşamada, aracılar kendi kar marjlarını ekliyor. Bu da fiyatın katlanmasına neden oluyor.
• Nakliye Maliyetleri: Ürünlerin taşınması sırasında ortaya çıkan nakliye maliyetleri de fiyatlara yansıtılıyor. Özellikle akaryakıt fiyatlarındaki artış, nakliye maliyetlerini de artırıyor.
• Marketlerin Kar Marjları: Marketler de kendi işletme giderlerini ve kar marjlarını ürün fiyatlarına ekliyor. Bu da tüketicinin daha yüksek fiyatlarla karşılaşmasına neden oluyor.

Bu nedenlerden dolayı, tarlada 1 liraya satılan bir ürün, markette 3 liraya kadar alıcı bulabiliyor. Uzmanlar, bu sorunun çözümü için üretici birliklerinin güçlendirilmesi ve aracıların kar marjlarının kontrol altına alınması gerektiğini vurguluyor.

Manav tezgahlarındaki bu fiyat artışları, vatandaşın bütçesini zorlarken, yetkililerin bu konuda acil önlemler alması gerekiyor. Aksi takdirde, dar gelirli vatandaşların sağlıklı ve dengeli beslenmesi giderek zorlaşacak gibi görünüyor. Üretici ve market arasındaki uçurumun kapatılması, hem üreticinin emeğinin karşılığını alması, hem de tüketicinin uygun fiyatlarla ürünlere ulaşabilmesi için hayati önem taşıyor.