Üniversite ve lise sınavlarına hazırlanan gençler, dikkat! Sınav kaygısı, başarınızı gölgeleyebilir. Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mansur Beyazyürek, sınav stresinin etkilerini ve bu stresle başa çıkma yollarını açıkladı. Sınav kaygısının sadece psikolojik değil, aynı zamanda akademik başarıyı da doğrudan etkileyen bir sorun olduğunu vurgulayan Beyazyürek, önemli tavsiyelerde bulundu.

Sınav Kaygısı Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Prof. Dr. Beyazyürek, kaygının bedensel, duygusal ve zihinsel olarak yaşanan yoğun bir uyarılma hali olduğunu belirtiyor. Sınav kaygısı ise bu uyarılmanın sınav sürecinde yoğun şekilde hissedilmesiyle ortaya çıkıyor. Kaygının bazen motive edici olabileceğini ancak yoğunlaştıkça olumsuz belirtilere yol açabileceğini ifade ediyor.

Sınav kaygısının belirtileri şunlar olabilir:

• Öğrenilen bilgiyi aktaramama
• Okuduğunu anlayamama
• Düşünceyi organize etmede güçlük
• Dikkat azalması, odaklanma güçlüğü
• Kalp çarpıntısı, kas gerginliği, mide bulantısı
• Hızlı solunum, ağız kuruluğu, sık idrara çıkma gibi fiziksel belirtiler
• Sinirlilik, karamsarlık, çaresizlik, korku gibi duygusal bozulmalar
• Ders çalışmayı bırakma ya da erteleme, sınavdan kaçınma gibi davranışlar

Sınav Kaygısıyla Başa Çıkma Yolları

Sınav kaygısıyla mücadelede bireysel tutumların yanı sıra çevresel faktörlerin de önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Beyazyürek, şu önerilerde bulunuyor:

Olumsuz Düşünce Kalıplarını Değiştirin: Sınavın hayatın tek belirleyicisi olmadığını unutmayın. "Hayatta başarılı olmak için sınavı kazanmaktan başka çarem yok" gibi katı düşünceler yerine gerçekçi hedefler belirleyin.

Zamanı Verimli Kullanın: Planlı çalışmak, olumlu düşünme alışkanlığı geliştirmek ve gevşeme tekniklerinden faydalanmak kaygıyı yönetmenin temel yollarıdır.

Sağlıklı Yaşam Tarzı Benimseyin: Düzenli uyku, dengeli beslenme ve keyif veren etkinliklere zaman ayırmak kaygı seviyesini düşürür.

Aile Desteği Önemli: Aileler çocuklarına destekleyici bir tutumla yaklaşmalı, yüksek beklentilerden kaçınmalıdır. Olumsuz eleştirilerden uzak durmak, başkalarıyla kıyaslamamak önemlidir.

Sınav Öncesi, Anı ve Sonrası İçin İpuçları

Sınav Öncesi: Çalışmayı son ana bırakmayın, konuları önceliklendirin, bilgi tekrarları yapın, yazarak çalışın, dengeli beslenin, olumlu bakış açısı geliştirin ve gerçekçi hedefler belirleyin.

Sınav Anı: Nefes egzersizleri yapın, soruları dikkatli okuyun, zaman daraldığında emin olduğunuz sorulara odaklanın ve gerginliği azaltacak düşünce kalıpları kullanın.

Sınav Sonrası: "Yeterince çalıştım, elimden geleni yaptım. Sonuç ne olursa olsun hayat devam ediyor" şeklinde düşünerek özgüveninizi koruyun.

Unutmayın, çocukların en çok ihtiyaç duyduğu şey, başarısız olduklarında da sevileceklerini bilmektir. Sınavı hayatın merkezinden uzaklaştırmak, hem ruh sağlığı hem de akademik başarı açısından daha sağlıklı bir yaklaşımdır. Sınav kaygısıyla başa çıkmak için yakın çevrenizden ve uzmanlardan destek almaktan çekinmeyin. Başarılar dileriz!